Viêm amidan là bệnh đường hô hấp phổ biến, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về tình trạng này. Vậy viêm amidan là gì? Đâu là nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị bệnh hiệu quả nhất? Cách phòng ngừa viêm amidan và chế độ dinh dưỡng cho người bệnh ra sao? Tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.

Viêm amidan là gì?

Viêm amidan là tình trạng các khối amidan (một hoặc cả 2 bên) bị sưng đỏ, viêm tấy, gây cảm giác vướng víu tại vùng cổ họng, dẫn tới nhiều triệu chứng khó chịu cho người bệnh. Amidan là một cặp khối mô mềm nằm ở phía sau họng (hầu họng). Cấu tạo tương tự như các hạch bạch huyết (lympho), được bao phủ bởi niêm mạc màu hồng.

Viêm amidan là bệnh đường hô hấp thường gặp, với hàng triệu người mắc mỗi năm, có thể ảnh hưởng tới mọi đối tượng, nhưng chủ yếu gặp ở trẻ từ 5 - 15 tuổi. Tùy từng triệu chứng và thời gian kéo dài bệnh, viêm amidan chia thành 2 dạng: Viêm amidan cấp tính và viêm amidan mạn tính. 

viem-amidan-la-benh-duong-ho-hap-pho-bien.webp

Viêm amidan là bệnh đường hô hấp phổ biến

>>> Xem thêm: Tìm hiểu về bệnh viêm mũi dị ứng và cách điều trị hiệu quả nhất

Nguyên nhân gây viêm amidan là gì?

Nguyên nhân gây viêm amidan chủ yếu là do sự tấn công của virus, vi khuẩn, khiến bộ phận này tổn thương, sưng nề. Lý giải chi tiết hơn, các chuyên gia cho biết, amidan nằm ở phía cuối cuống họng, có vai trò giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây viêm nhiễm qua đường miệng như virus, vi khuẩn.

Bộ phận này hoạt động như một “chiếc bẫy” giúp tiêu diệt những vi khuẩn xâm nhập từ mũi và miệng. Khi số lượng virus hoặc vi khuẩn vượt quá mức cho phép, xâm nhập ồ ạt khiến cho amidan không thể kháng cự được, dẫn đến viêm amidan. 

Bên cạnh đó, viêm amidan cũng thường gặp ở những người mắc hội chứng trào ngược axit dạ dày - thực quản, hệ miễn dịch suy giảm, vệ sinh họng, răng miệng kém, hút thuốc lá, sử dụng rượu bia, hoặc ăn các thực phẩm cay nóng, uống nhiều nước lạnh… Ngoài ra, môi trường bị ô nhiễm, nhà cửa không sạch sẽ thông thoáng, thời tiết thay đổi đột ngột… cũng là một trong các yếu tố nguy cơ dẫn đến viêm amidan. 

viem-amidan-do-virus-vi-khuan-gay-ra.webp

Viêm amidan do virus, vi khuẩn gây ra

Các triệu chứng viêm amidan thường gặp

Dấu hiệu viêm amidan là tình trạng viêm tấy và sưng đỏ một hoặc cả 2 bên amidan, với các triệu chứng cụ thể như sau:

- Triệu chứng cơ năng: 

+ Bị sốt toàn thân: Đối với viêm amidan cấp tính, người bệnh thường sốt cao từ 39 độ C - 40 độ C, mệt mỏi, khó chịu.

+ Họng nóng rát, đau khi nuốt: Khi viêm nhiễm, người bệnh cảm thấy ngứa họng, đau họng, kèm rát buốt vòm họng, nhất là khi nuốt thức ăn, nuốt nước bọt,…

+ Mũi, họng xuất hiện dịch: Dịch xuất tiết tại đây có thể đặc hoặc loãng, có màu trắng, vàng tùy vào tình trạng cấp hay mạn tính.

+ Ho khan, ho có đờm, khàn giọng,...

+ Đối với trẻ nhỏ còn có thêm một số các triệu chứng khác như: Quấy khóc, chảy nước dãi do tăng tiết dịch, chán ăn, thở khò khè và nghe thấy tiếng ngáy khi ngủ.

- Triệu chứng thực thể: 

+ Amidan phù nề: Amidan sưng tấy trong vòm họng, có thể xuất hiện những chấm trắng bao phủ. 

+ Một số trường hợp có thể nổi hạch bạch huyết tại cổ, hàm,...

Viêm amidan nguy hiểm không?

Khi không được điều trị đúng, viêm amidan rất dễ tái phát, ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của người mắc và tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm như:

- Biến chứng tại chỗ: Amidan viêm nhiễm kéo dài sẽ lan ra trung thất, vùng cổ, gây áp-xe quanh amidan, khiến người bệnh đau buốt lên tận tai và đầu.

- Biến chứng gần: Tai, mũi, họng có mối liên quan mật thiết với nhau, vì thế viêm amidan rất dễ gây ra những biến chứng tới tai và mũi, chẳng hạn như: Viêm xoang, viêm mũi, viêm tai giữa,… 

- Biến chứng xa: Mặc dù rất hiếm, nhưng một số vi khuẩn có thể di chuyển sang các cơ quan khác, gây viêm màng não, viêm cầu thận, thấp khớp, viêm cơ tim,...

bien-chung-viem-amidan-rat-nguy-hiem.webp

Biễn chứng viêm amidan rất nguy hiểm

Bên cạnh đó, người bị viêm amidan cũng ăn uống không ngon miệng, nói khó khăn do cảm giác vướng mắc nơi cổ họng, miệng có mùi hôi,... Từ đó chất lượng cuộc sống, công việc bị giảm sút.

>>> Xem thêm: Cổ họng bị sưng là do đâu? Cách điều trị ra sao? Tìm hiểu ngay!

Các phương pháp điều trị viêm amidan phổ biến

Để điều trị viêm amidan hiệu quả, cần xác định được nguyên nhân gây bệnh, chuyên gia sẽ dựa trên khám lâm sàng cổ họng, kiểm tra hạch bạch huyết có sưng hay không. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể được chỉ định xét nghiệm dịch họng, công thức máu toàn phần để tìm ra nguyên nhân dẫn tới nhiễm khuẩn. Khi có kết quả chính xác, người bệnh sẽ được chỉ định phác đồ điều trị phù hợp. Các phương pháp điều trị viêm amidan phổ biến hiện nay bao gồm:

Điều trị bằng thuốc

Trong trường hợp viêm amidan do virus, người bệnh thường được chỉ định thuốc chống viêm, giảm đau, giảm sung huyết - phù nề,... kết hợp với nước súc họng, xịt họng…

Nếu xác định nguyên nhân viêm amidan do vi khuẩn, dùng thuốc kháng sinh là cần thiết. Lưu ý, người bệnh cần uống đúng và đủ liều theo chỉ định ngay cả khi các triệu chứng đã hết hẳn. Điều này giúp ngăn tình trạng kháng kháng sinh.

thuoc-dieu-tri-viem-amidan-gom-khang-sinh-chong-viem.webp

Thuốc điều trị viêm amidan gồm kháng sinh, kháng viêm

Điều trị phẫu thuật

Phẫu thuật cắt bỏ amidan thường được áp dụng đối với những trường hợp: Bệnh tái phát nhiều lần và điều trị lâu khỏi, diễn ra 7 – 8 lần/năm; Gặp phải các biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe như áp-xe quanh amidan, có hạch ở cổ, viêm xoang, viêm khớp thấp,… và chỉ phù hợp với trẻ trên 5 tuổi.

Sử dụng thảo dược để hỗ trợ cải thiện triệu chứng viêm amidan

Theo các chuyên gia, một trong những yếu tố quan trọng để cải thiện và phòng ngừa viêm amidan hiệu quả đó chính là ngăn chặn sự xâm nhập virus, vi khuẩn ngay tại vòm họng. Chính vì vậy, sử dụng các sản phẩm làm sạch, loại bỏ virus, vi khuẩn tại chỗ là điều cần thiết.

Việc sử dụng các loại thuốc súc họng, xịt họng tây y lại không dùng được trong thời gian dài vì có nhiều tác dụng phụ như co mạch, teo niêm mạc họng,... Vì vậy hiện nay, nhiều người đã tin dùng các sản phẩm nguồn gốc tự nhiên để làm sạch mũi họng hàng ngày, tiêu diệt virus, vi khuẩn vừa an toàn lại hiệu quả. Nổi bật như sản phẩm xịt mũi - họng chứa Hinokitiol (trong cây tuyết tùng đỏ). Đặc biệt, nhiều nghiên cứu khoa học trên thế giới nhận thấy, Hinokitiol đóng vai trò như “người vận chuyển” đưa kẽm vào các tế bào, nâng cao hoạt động của hệ miễn dịch. Hinokitiol còn có hoạt tính kháng khuẩn, chống viêm mạnh. Từ đó, sản phẩm có thành phần Hinokitiol giúp cải thiện và phòng ngừa viêm amidan hiệu quả, an toàn, không gây tác dụng phụ.

Khi Hinokitiol được kết hợp với các thảo dược quý khác như: Lược vàng, kim ngân hoa, cát cánh, xạ can,… sẽ giúp tăng cường tác dụng kháng khuẩn, kháng virus, kháng viêm, cải thiện bệnh viêm amidan hiệu quả, nhanh chóng. 

Đâu là biện pháp phòng ngừa viêm amidan hiệu quả?

Bệnh viêm amidan rất dễ tái phát, do đó, mỗi người cần chủ động phòng bệnh cho bản thân và gia đình bằng những biện pháp sau:

- Sinh hoạt lành mạnh, ăn uống khoa học nhằm tăng cường hệ miễn dịch.

- Tập thể dục thể thao tối thiểu 30 phút mỗi ngày.

- Súc miệng bằng nước muối loãng, kết hợp sử dụng dung dịch xịt mũi, họng để làm sạch mũi, họng, tiêu diệt virus, vi khuẩn, loại bỏ tác nhân gây dị ứng.

- Giữ ấm cơ thể khi vào mùa lạnh, đặc biệt là vùng đầu, cổ…

Chế độ dinh dưỡng cho người bị viêm amidan

Chế độ dinh dưỡng cũng ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình điều trị cũng như phục hồi của người bị viêm amidan. 

Người bị viêm amidan nên ăn gì?

Theo các chuyên gia, người bị viêm amidan nên ăn những món mềm, giàu vitamin C, D và chứa các hoạt chất chống viêm, giảm đau tự nhiên nhằm hỗ trợ cải thiện triệu chứng bệnh. Dưới đây là một số món mà bạn nên bổ sung trong chế độ dinh dưỡng của mình:

Súp gà

Súp gà có đặc tính chống viêm nhẹ, hạn chế sự tấn công của virus rất tốt. Hơn thế, súp gà thường giàu chất dinh dưỡng, rất dễ nuốt và tiêu hoá. Chính vì vậy, một bát súp gà ấm là gợi ý tuyệt vời cho người bị viêm amidan.

sup-ga-tot-cho-nguoi-bi-viem-amidan.webp

Súp gà tốt cho người bị viêm amidan

Trứng 

Trứng được biết đến là nguồn cung cấp protein dồi dào cùng các vitamin như: B1, B6, A, D,... và khoáng chất như sắt, kẽm, đồng,… Bên cạnh đó, trứng cũng rất dễ ăn và mềm nên rất tốt cho người bị viêm amidan.

Người bị viêm amidan không nên ăn gì?

Bên cạnh các món có lợi ở trên, người bị viêm amidan kiêng ăn gì cũng là thắc mắc của nhiều độc giả. Hãy xem ngay những món ăn người bị viêm amidan không nên ăn dưới đây:

Thực phẩm khô cứng

Bạn nên hạn chế những thực phẩm khô cứng như: Lạc, trái cây sấy khô, thịt bò khô, hạt điều, hạt dưa,… Bởi bề mặt chúng thường khô, cứng, khi ăn có thể gây ma sát với vòm họng, làm tổn thương ở amidan nghiêm trọng hơn.

Thực phẩm cay, nóng

Cảm giác khó chịu, đau rát do viêm amidan sẽ càng tăng lên khi ăn các món cay, nóng. Vì vậy, bạn cần tránh ăn những thực phẩm như: Tiêu, ớt, kim chi,...

viem-amidan-nen-tranh-thuc-pham-cay-nong.webp

Viêm amidan nên tránh thực phẩm cay, nóng

Với những thông tin trong bài viết, hy vọng bạn đã có thêm những kiến thức hữu ích về bệnh viêm amidan, hiểu được nguyên nhân, triệu chứng, các biện pháp điều trị, phòng ngừa và chế độ dinh dưỡng phù hợp. Hãy để lại bình luận ngay dưới bài viết hoặc số điện thoại, dược sĩ của chúng tôi sẽ liên hệ giải đáp mọi thắc mắc liên quan đến bệnh viêm amidan. 

Links tham khảo

https://www.nhs.uk/conditions/tonsillitis/

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/tonsillitis/symptoms-causes/syc-20378479

https://www.webmd.com/oral-health/tonsillitis-symptoms-causes-and-treatments